بررسی آماری جنسیت نویسندگان مقاله‌های نجومی

بررسی آماری جنسیت نویسندگان مقاله‌های نجومی

عدم تناسب جنسیتی در بین منجمان یکی از مسائل مهم موجود در دنیای آکادمی است. باوجود این‌که تعداد زنانی که مدرک دکترا دریافت می‌کنند در حال افزایش است اما هم‌چنان تعداد اساتید نجوم زن در آکادمی بسیار کم‌تر از مردان است (حدود ۲۵٪). در عرصه‌ی مقالات علمی، مطالعات زیادی نشان داده‌اند که داوران زن و مرد، امتیاز بالاتری به مقالات نوشته‌شده توسط مردان می‌دهند. مطالعه‌ای نشان می‌دهد که اگر نام نویسندگان مقاله از دید داوران حذف شود، تعداد مقالات منتشرشده‌ی زنان مقدار قابل توجهی زیادتر می‌شود. در مقاله‌ی جالبی که اخیرا نوشته شده است، رابطه‌ی بین جنسیت نویسندگان اول مقالات نجومی و میزان ارجاعات به آن مقاله بررسی شده است. در این مقاله هم‌چنین تناوب انتشار مقاله و ارجاع به مقاله‌ی شخصی برحسب جنسیت نویسنده‌ی اول بررسی شده است. برای این مطالعه از روش‌های آماری گسترده‌ای استفاده شده است که در زیر خلاصه‌ای از روش‌ها و نتایج حاصله را مرور می‌کنیم.

شکل ۱. نمودار بالا: تعداد مقالاتی که در هر سال منتشر شده است. رنگ‌ خاکستری کل مقالات منتشرشده که حداقل ۱ ارجاع به آن‌ها داده شده است را نشان می‌دهد. منحنی مشکی مقالاتی که جنسیت نویسنده‌ی اول آن‌ها مشخص شده است را نشان می‌دهد. منحنی آبی مربوط به مقالات نویسنده‌ی اول مرد و منحنی نارنجی مربوط به مقالات با نویسنده‌ی اول زن هستند. تعداد کل مقالات یه مرتبه‌ی بزرگی از ۱۹۶۰ تا ۲۰۱۵ زیاد شده است. نمودار پایین: نسبت مقالات در هر گروهی را به کل مقالات نشان می‌دهد. نسبت مقالات نویسنده‌ی اول در ۵۰ سال گذشته به طور پیوسته‌ای افزایش یافته است.  

شکل ۱. نمودار بالا: تعداد مقالاتی که در هر سال منتشر شده است. رنگ‌ خاکستری کل مقالات منتشرشده که حداقل ۱ ارجاع به آن‌ها داده شده است را نشان می‌دهد. منحنی مشکی مقالاتی که جنسیت نویسنده‌ی اول آن‌ها مشخص شده است را نشان می‌دهد. منحنی آبی مربوط به مقالات نویسنده‌ی اول مرد و منحنی نارنجی مربوط به مقالات با نویسنده‌ی اول زن هستند. تعداد کل مقالات یه مرتبه‌ی بزرگی از ۱۹۶۰ تا ۲۰۱۵ زیاد شده است. نمودار پایین: نسبت مقالات در هر گروهی را به کل مقالات نشان می‌دهد. نسبت مقالات نویسنده‌ی اول در ۵۰ سال گذشته به طور پیوسته‌ای افزایش یافته است.

در این مطالعه از حدود ۲۰۰هزار مقاله‌‌ی نجوم که بین سال‌های ۱۹۵۰ تا ۲۰۱۵ نوشته شده‌اند و در ۵ نشریه‌ی معتبر نجومی (AA, APJ, MNRAS, Nature, Science) به چاپ رسیده‌اند استفاده شده است. مقاله‌ها از سیستم داده‌ی اخترفیزیکی (ADS) گرفته شده است و اطلاعات مختلفی از جمله اسامی نویسندگان و مؤسسه‌هایشان، نام نشریه، تعداد ارجاعات به مقالات دیگر، تعداد ارجاعات دیگران به مقاله‌ی مورد بررسی، خلاصه‌ی مقاله، و سال انتشار آن در فایل‌های داده ذخیره شده‌اند. هم‌چنین برای مقاله‌هایی که نسخه‌ای در آرکایو داشته‌اند، زیرمجموعه‌ی مربوطه (برای مثال، «اخترفیزیک کهکشان‌ها» یا «کیهان‌شناسی و اخترفیزیک غیرکهکشانی») نیز ضبط شده است.

تعیین جنسیت نویسنده‌ی اول پیچیدگی‌های خاص خود را دارد. یک نکته این‌ است که نویسندگان برخی مقالات فقط از حرف اول اسمشان استفاده می‌کنند و برای یافتن اسم آن‌ها که در تشخیص جنسیتشان کمک می‌کند، از جستجو در مقالات دیگرشان و تطبیق اسامی و افراد مربوطه استفاده شده است. سپس، از سه مجموعه‌ی داده‌ی مختلف برای تشخصی جنسیت بر اساس اسم استفاده شده است. در نهایت، بخش‌هایی از داده‌ها که قطعیت کافی نداشته، حذف شده است. با استفاده از الگوریتم تشخیص جنسیت، نویسندگان اول ۷۰٪ مقالات مشخص شده‌اند. تعداد مقالات با نویسنده‌ی زن به طور پیوسته‌ای از سال ۱۹۶۰ تا ۲۰۱۵ افزایش یافته است (شکل ۱). نسبت مقالاتی که نویسنده‌ی اول آن‌ها زن هستند از کم‌تر از ۵٪ در دهه‌ی ۱۹۶۰ به حدود ۲۵٪ در ۲۰۱۵ رسیده است. اما این افزایش در مجلات معروف‌تری چون Nature و Science نرخ آهسته‌تری دارد و نسبت آن به کل مقالات تقریبا ۱۷٪ است. نویسندگان زن تقریبا ۱۹٪ کم‌تر از نویسندگان مرد مقاله‌ی دومشان را ظرف ۷ سال پس از مقاله‌ی اول می‌نویسند.

قابل ذکر است که در این مقاله، از الگوریتم random forest برای کنترل ویژگی‌های غیرجنسیتی مانند سن نویسنده، تعداد ارجاعات، تعداد کل نویسندگان مقاله، سال انتشار، نشریه‌، موضوع تحقیق و محل مؤسسه‌ی نویسنده‌ی اول استفاده شده است و اعداد مطرح‌شده با درنظرگرفتن و براساس حذف تاثیر ویژگی‌های غیرجنسیتی است. بادرنظرگرفتن این ویژگی‌ها، نشان داده شده است که نویسندگان زن و مرد به میزان تقریبا یکسانی به مقالات خود ارجاع می‌دهند.

شکل ۲. جهت‌گیری جنسیتی: که طبق مقدار پیش‌بینی تعداد ارجاعات به مقالات نویسندگان زن اندازه‌گیری شده است. بر طبق این نمودار (با درنظرگرفتن ویژگی‌های دیگر) به مقالات زن‌ها حدود ۱۰٪ کم‌تر از مردها ارجاع داده می‌شود.

شکل ۲. جهت‌گیری جنسیتی: که طبق مقدار پیش‌بینی تعداد ارجاعات به مقالات نویسندگان زن اندازه‌گیری شده است. بر طبق این نمودار (با درنظرگرفتن ویژگی‌های دیگر) به مقالات زن‌ها حدود ۱۰٪ کم‌تر از مردها ارجاع داده می‌شود.

نکته‌ی جالب توجه این‌ است که در تمام دوران مورد مطالعه‌، ارجاعات به مقالات با نویسندگان مرد حدودا ۱۰٪ بیشتر از زن است که البته این مقدار در سال‌های اخیر کاهش پیدا کرده است و برای مقالات از سال ۱۹۸۵ به بعد حدودا ۵.۶٪ است (شکل ۲). این تفاوت برای سال‌های اخیر نیز تقریبا همین مقدار است. نویسندگان این مقاله با استفاده از روش‌های machine learning نشان می‌دهند که اگر یک مقاله‌ی نویسنده‌ی زن را یک مرد نوشته بود ۱۰.۴٪ ارجاعات بیشتری دریافت می‌کرد. و در مورد مقالات مردان، در صورت از بین‌بردن جهت‌گیری جنسیتی، ارجاعات ۴.۲٪ کم‌تر می‌شدند. نتایج این تحقیقات با عدم توانایی در تشخیص نویسندگان اول در تمامی مقالات نجومی کمی محدود شده است، اما نویسندگان این مقاله معتقدند که با در نظر گرفتن مقالات حذف‌شده (در صورت وجود اطلاعات کافی) نتایج این تحقیق را تقویت خواهند کرد یا به عبارت دیگر این موضوع که جهت‌گیری جنسیتی در نجوم وجود دارد قوی‌تر نشان خواهد داد.

عنوان اصلی مقاله: Quantitative Evaluation of Gender Bias in Astronomical Publications from Citation Counts
نویسندگان: Neven Caplar, et al
این مقاله قرار است برای چاپ به نشریه‌ی Nature Astronomy فرستاده شود.
لینک مقاله‌ی اصلی: https://arxiv.org/abs/1610.08984
گردآوری: آزاده کیوانی

دسته‌ها: مقالات روز
برچسب‌ها: آمار, مقاله, نجوم

درباره نویسنده

آزاده کیوانی

در حال حاضر به عنوان دیتاساینتیست مشغول است. پیش از این به عنوان محقق و مدرس در دانشگاه کلمبیا در نیویورک به پژوهش در زمینه‌ی اخترفیزیک پیام‌رسان‌های چندگانه، نوترینوها، و امواج گرانشی می‌پرداخت و عضو رصدخانه‌ی نوترینوی IceCube بود. قبل از آن، پژوهشگر پَسادکترا در دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا و عضو تیم تحقیقاتی AMON بود. او در سال ۲۰۱۳ دکترای خود را در رشته‌ی اخترفیزیک از دانشگاه ایالتی لوییزیانا گرفته است و در طول تحصیلات تکمیلیش عضو رصدخانه Pierre Auger بود. پروژه‌ی دکترای او بررسی تأثیرات میدان مغناطیسی کهکشان راه شیری بر روی انحراف پرتوهای کیهانی پرانرژی در راستای شناخت منشأ و نوع این ذرات بوده است.

دیدگاه‌ها

  1. مصطفی
    مصطفی 1 دسامبر, 2016، 18:30

    سلام…اینکه هرچقدر که علمی به سمت پیچیدگی و ریاضیاتی بودن بیشتری پیش میره تعداد خانمها در اون شدیدا کاهش پیدا میکنه چیزیه که در همه جا من دیدم و کاملا ثابت میکنه که مغز خانم ها از لحاظ آماری در این گونه موارد ضعیفتر عمل میکنه

    مثالهایی میزنم
    باهوشترین فرد جهان اندرو مگدی کمال و اوانجلوس کتسیولیس هردو مرد هستند
    در بین بزرگترین ریاضیدانان و فیزیکدانان تاریخ حتی یک زن وجود نداشته حتی در حل حاضر بزرگترین ها مثل ادوارد ویتن مرد هستند
    (ماری کوری هم بسیار باهوش بوده ولی قابلقیاس با اینشتین ها نیست)

    در رشته های ریاضی و فیزیک در دانشگاهایی که باهوشترین ها راه پیدا می کنند مثل شریف باز هم مردها بیشتر راه پیدا می کنند
    در المپیادهای علمی هرچقدر هوش بیشتری نیاز هست مردها بیشتر از خانمها راه پیدا می کنند
    مثلا مغزی که برای حل مسائل المپیاد ریاضی لازم هست قابل قیاس با المپیاد زیست نیست
    از لحاظ قدرت ذهنی لازم به ترتیب
    المپیاد ریاضی و کامپیوتر
    المپیاد فیزیک
    المپیاد شیمی
    المپیاد زیست
    هستند

    لطفا برید به سایت المپیادهای ریاضی ایران و جهان و ببینید چه جنسیتی بیشتر موجود بوده
    موضوع تبعیض جنسیتی زیاد در این مورد نمیتونه به اندازه ای که فکرش رو می کنید مطرح باشه چون خانمها در جاهایی که تونستند بشدت وخدشون رو پیشفت دادند مثلا تعداد خانمها در دانشگاهها بیشتر از آقایونه
    یا حتی تعداد خانمها در المپیاد زیست بیش از المپیاد ریاضی و کامپیوتره

    در تمام حدود ۵۰ سالی که المپیاد های ریاضی در تمام کشورهای دنیا برگزار میشه به طور قاطع مردها شدیدا بیشتر بودند

    حتی فکر اینکه تعداد زنها بیش از مردها بشه در رشته هایی که مغز بیشتری لازم داره رو تا ابد از مغزتون بیرون کنید

    آیا میتونید جواب من رو بدید؟ به شکل عمیق و استدلالی نه حرفهایی که مورد نیاز خانمهای عزیز هست و نه حرفهایی که مردم عادی رو قانع میکنه

    پاسخ به این دیدگاه
    • اُسطرلاب
      اُسطرلاب 5 دسامبر, 2016، 19:11

      ضرورت نوشتن این مقالات و این‌گونه اطلاع‌رسانی‌ها برای آگاه‌سازی چنین طرز فکرهای اشتباه و دور از واقعیتی است.

      پاسخ به این دیدگاه
    • وحيد
      وحيد 6 دسامبر, 2016، 07:58

      براى بررسى علمى یک موضوع باید دیدگاهى فراگیر و همه جانبه داشت. آمار صرفا داده ها هستند، تا این داده ها به اطلاعات، و اطلاعات به دانش و دانش به خرد تبدیل نشود نمی توان برداشت درستى از آمار داشت. آیا این که در طول تاریخ بیشتر قاتل ها مرد بوده اند چیزى را ثابت مى کند؟ در عربستان طبق آمار همه رانندگان خودرو مرد هستند، آیا مى شود نتیجه گرفت زنان نژاد عرب توانایى یادگیرى رانندگى ندارند؟ نگاه مختصرى به تاریخ مسائل زیادى را روشن مى کند، به عنوان مثال ورود زنان به دانشگاه آکسفورد انگلیس با قدمتى نزدیک به ده قرن تا أوائل قرن بیستم ممنوع بود. از مارى کورى مى توان پشتکار و اراده قوى براى دستیابى به حقیقت را آموخت در جامعه اى که نگاه مردسالارانه بر همه چیز منجمله انجمن هاى علمى حاکم است، مقایسه أو با إینشتین را به متخصصین علوم شناختى واگذار کنید.

      پاسخ به این دیدگاه

یک دیدگاه بنویسید

برای صرف‌نظر کردن از پاسخ‌گویی اینجا را کلیک نمایید.

<