ابرنواختر – Supernova
Supernova |ˈso͞opərˌnōvə|
اَبَرنواَختر
به انفجار ستارههای پرجرم در انتهای دوران تحولشان میگویند، که درخشندگی بسیار زیادی دارد و زمان کمنور شدنش از چند هفته تا چند ماه ممکن است طول بکشد. ابرنواخترها در دو گروه اصلی جای میگیرند:
– ابرنواخترهای رُمبش هستهای (نوع دو، نوع یک-b، نوع یک-c)، که پایان عمر ستارههای بسیار پرجرم هستند.
– ابرنواخترهای نوع یک-a، که در منظومههای ستارهای دوتایی رخ میدهد. در این ابرنواخترها ستاره پرجرمتر، همدمش را میبلعد و به علت افزایش ناگهانی جرم، هستهاش دچار رُمبش میشود. از ابرنواختر نوع یک-a، برای تعیین فواصل کیهانی (شمع استاندارد) استفاده میشود.
[…] ابرنواخترهای نوع ۱ با درخشش معین، به اصطلاح شمعهای استانداردی هستند که برای اندازهگیری فواصل اجرام استفاده میشوند. […]
[…] آهنش بسیار کمتر از چیزی است که تصور می شد از انفجار یک ابرنواختر پرجرم به وجود آمده […]
[…] را آناً پراکنده میکند: ستاره منفجر میشود؛ یک انفجار ابرنواختری. بسته به جرم اولیهی ستاره، سرنوشت ستاره به یک […]
[…] دیگر تولید ذرات پیامرسان، ابرنواخترهای تولیدشده توسط فروپاشی هستهای، بلازارها۳، […]
[…] اولیه به آنهایی گفته میشود که در منابعی چون بقایای ابرنواخترها تولید میشوند و طیف توانی سادهای دارند (به این […]
[…] از طرف دیگر ستارهها از طریق بادهای ستارهای و انفجارهای ابرنواختری فلزاتشان را وارد محیط میانستارهای کهکشان میکنند. […]
[…] میتوان از پدیدههای گذرای درخشان مانند نواخترها و ابرنواخترها برای کشف کهکشانهای کوتولهی دور استفاده […]
[…] از ابرنواخترهای نوع یک-a در کهکشانهای دیگر به کشف بزرگی که در سال ۲۰۱۱ […]
[…] از منابع گذرای اپتیکی هستند که درخشندگی کمتری از ابرنواخترها دارند ولی از نواخترهای کلاسیک(۱) روشنترند. بیشتر این […]
[…] یکی از مقالات اخیر رصدخانهی IceCube، کشف یک ابرنواختر گزارش داده شده است که در پی بررسیهای همزمان یک […]
[…] در هاوایی به عنوان کاندیدای مناسب یک کهکشان دوردست (با انتقالبهسرخ تقریبا ۶.۶) که قادر به تولید خط نشری لیمان- آلفا(۱) است […]
[…] در هاوایی به عنوان کاندیدای مناسب یک کهکشان دوردست (با انتقالبهسرخ تقریبا ۶.۶) که قادر به تولید خط نشری لیمان- آلفا(۱) است […]
[…] در هاوایی به عنوان کاندیدای مناسب یک کهکشان دوردست (با انتقالبهسرخ تقریبا ۶.۶) که قادر به تولید خط نشری لیمان- آلفا(۱) است […]
[…] شد که در آن نور یک چشمهی درخشان بسیار دور، مانند یک ابرنواختر، در مسیرش به سمت ما، از کنار جسم پر جرم دیگری مانند یک […]
[…] در منابع کهکشانی ندارند. حتی مدلهایی که برای بقایای ابرنواخترهای پوستهدار مطرح میشوند و به طور کلی به عنوان […]
[…] حدود ۱۰۰ پارسک از زمین، هر ۲ تا ۴ میلیون سال یک انفجار ابرنواختری رخ دهد. هستههای رادیواکتیو (رادیونوکلئید) مانند […]
[…] فورانهای رادیویی سریع یا FRBs۱، فورانهایی هستند که در عرض چند میلیثانیه رخ میدهند و تابشی همدوس با فرکانس گیگاهرتز ساطع میکنند. این فورانها عموما در مساحیهای تپاختر رادیویی کشف شدهاند. به نظر میرسد که بسیاری از این فورانها در فواصل کیهانی (بزرگتر از ۱ گیگاپارسک) تولید میشوند که این موضوع جذابیت آنها را افزایش میدهد. با امکانات فعلی، این فورانها را تا انتقالبهسرخ حدود ۰.۸۵ میتوان مشاهده کرد. تخمینها نشان میدهند که آهنگ این فورانها با توجه به قابلیتهای مشاهداتی ما حدود ۷٪ آهنگ مشاهدهی انفجارهای ابرنواختری رمبش هستهای است. […]
[…] منیزیوم و آهن در محیط میانستارهای توسط انفجارهای ابرنواختری به وجود میآیند و نسبت فراوانی آنها نشان دهندهی […]
[…] ابرنواختر رُمبش هستهای۱، سرنوشت ستارههای پرجرم (با جرم بیشتر از ۸ برابر خورشید) است. آن دسته از ابرنواخترهای رمبش هستهای که بخش عظیمی از هیدروژنشان را نگه میدارند، به ابرنواخترهای نوع دو (SN II) معروفند که طیفشان ویژگیهای بالمری از خود نشان میدهد. آنهایی که هیدروژنشان را از دست دادهاند و خطوط بالمری ندارند اما دارای هلیوماند، ابرنواخترهای نوع Ib هستند. و دستهی آخر، آنهایی هستند که بیشتر یا تمام هلیومشان را از دست دادهاند و به آنها نوع Ic میگویند. اما خود SN II بسته به سرعت از دستدادن درخشندگیاش به دو دستهی IIL و IIP تقسیم میشوند. آنهایی که لایههای ضخیمتری از هیدروژن دارند و درخشندگیشان با نرخ ثابت یا آهستهای کاهش مییابد، SN IIP نام دارند و آنهایی که لایههای نازکتری دارند و درخشندگیشان سریعتر کاهش مییابد، SN IIL هستند. گونههای دیگر ابرنواخترهای نوع دو، IIb و IIn هستند. IIb کلاسی از ابرنواخترها مابین II و Ib است که دارای خصوصیات هیدروژنی در طیف اولیهشان هستند، اما این خصوصیات در تحول ابرنواختر، بسیار سریع از بین میروند. IIn با خطوط نشری بالمر نازکش شناسایی میشود که به احتمال زیاد از برخورد موج انفجار ابرنواختری با مواد ساطعشده از ستارهی پیشینش به وجود آمده است. […]
[…] ابرنواختر انفجار ستارهها در پایان دوران تحولشان است. مکانیزمهای مختلفی برای به وجود امدن این انفجارهای ستارهای وجود دارد. تا کنون حدود پنج هزار ابرنواختر کشف شده است و در همهی این موارد این انفجار بیانگر پایان عمر ستارهی مورد نظر بوده است . […]